Nga cảnh báo rủi ro từ căng thẳng Mỹ - Triều Tiên 'rất cao'

Ngoại trưởng Nga hôm nay cảnh báo rủi ro bắt nguồn từ tình trạng leo thang căng thẳng giữa Mỹ và Triều Tiên đang ở mức "rất cao".

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov. Ảnh: Reuters.

"Tôi tin rủi ro là rất cao, đặc biệt nếu nhìn vào các cuộc khẩu chiến này, khi những lời đe dọa trực tiếp sử dụng vũ lực được nêu lên", AFP dẫn lời Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nói tại một diễn đàn thanh niên ở khu vực Vladimir, phía đông Moscow, đề cập tới những tuyên bố cứng rắn mà Mỹ và Triều Tiên liên tiếp đưa ra thời gian gần đây nhằm đáp trả lẫn nhau.

Hôm 10/8, Đại sứ Nga tại Liên Hợp Quốc Vassily Nebenzia cũng lên tiếng kêu gọi Mỹ bình tĩnh, kiềm chế những động thái có thể làm gia tăng căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên. Theo ông, giải pháp quân sự không phải một lựa chọn.

Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm nay tuyên bố trên mạng xã hội Twitter rẳng các biện pháp quân sự với Triều Tiên đã "sẵn sàng, khóa và lên nòng".

 Trump đe dọa trút "hỏa lực và thịnh nộ" lên Triều Tiên.

Tổng thống Mỹ những ngày qua liên tục gửi đi thông điệp mạnh mẽ tới Triều Tiên. Hôm 9/8, ông cảnh báo Mỹ sẵn sàng trút "hỏa lực và thịnh nộ" lên Triều Tiên nếu Bình Nhưỡng tiếp tục có các hành vi đe dọa.

Đáp lại, Triều Tiên tuyên bố đang nghiên cứu kế hoạch tấn công tên lửa đảo Guam của Mỹ ở Thái Bình Dương. Quân đội nước này sẽ hoàn tất kế hoạch và trình lên lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un vào giữa tháng 8.

Ông chủ Nhà Trắng sau đó khuyên Triều Tiên nên "biết sợ" những hậu quả nếu tấn công lãnh thổ Mỹ.

Những lời đe dọa lẫn nhau của Mỹ và Triều Tiên làm dấy lên lo ngại xuất hiện tính toán sai lầm, dẫn đến hậu quả thảm khốc cho bán đảo Triều Tiên và khu vực. Tuy nhiên, giới chuyên gia nhận định kịch bản chiến tranh ít có khả năng xảy ra.(Vnexpress)
-------------------------------

Hậu quả thảm khốc nếu chiến tranh bùng nổ trên bán đảo Triều Tiên

Nếu chiến tranh nổ ra trên bán đảo Triều Tiên, thương vong về người có thể lên tới con số hàng triệu.

Lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un quan sát vụ phóng thử tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) hồi đầu tháng 7. Ảnh: KCNA.

Các cựu quan chức quốc phòng và chuyên gia Mỹ nhận định bất kỳ xung đột quân sự mới nào bùng phát với Triều Tiên cũng sẽ nhanh chóng leo thang thành một cuộc chiến tranh hạt nhân và gây thương vong khủng khiếp nhất kể từ Thế chiến II tới nay, theo Reuters.

Những cuộc "khẩu chiến" căng thẳng giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un nổ ra gần đây đang làm dấy lên lo ngại kịch bản ác mộng trên có thể trở thành hiện thực.

Bình Nhưỡng sáng qua tuyên bố sẽ hoàn tất kế hoạch tấn công tên lửa đảo Guam, nơi Washington đặt nhiều căn cứ quân sự quan trọng, vào giữa tháng 8, sau khi Tổng thống Mỹ đe dọa sẽ trút "hỏa lực" và "thịnh nộ" chưa từng thấy lên Triều Tiên nếu nước này không chấm dứt các động thái gây hấn. Ông Trump tối cùng ngày tiếp tục "thêm dầu vào lửa" với lời cảnh báo Triều Tiên "nên biết sợ" nếu có ý định tấn công Mỹ và đồng minh.

Kế hoạch dùng 4 tên lửa đạn đạo tấn công Guam của Triều Tiên (bấm vào hình để xem chi tiết). Đồ họa: Việt Chung.

Giới phân tích đánh giá dù khả năng không cao, nếu xung đột bùng phát và bị đẩy lên tới đỉnh điểm, hậu quả của nó sẽ vượt xa cuộc Chiến tranh Triều Tiên 1950 - 1953, từng khiến hàng trăm nghìn người thiệt mạng.

"Điều mà hầu hết mọi người đang nói tới là khả năng xảy ra những tính toán sai lầm", Philip Yun, cựu cố vấn về châu Á cho tổng thống Mỹ Bill Clinton, nhận xét. Theo ông, rủi ro càng bị làm trầm trọng thêm bởi "vấn đề tín nhiệm" ở Tổng thống Trump.

"Về khía cạnh răn đe hạt nhân, tín nhiệm là yếu tố quan trọng hơn cả. Nếu bị rơi vào tình thế không ai tin tưởng bạn, bạn cần làm gì đó để mọi người thấy bạn thực sự nghiêm túc. Và đây là thời điểm mà những tính toán sai lầm xuất hiện", Yun bình luận.

Hậu quả thảm khốc

Một cuộc diễn tập bắn đạn thật của pháo binh Triều Tiên.

Theo cây bút David Brunnstrom từ Reuters, một cuộc đụng độ thông thường cũng có thể gây thương vong thảm khốc bởi Triều Tiên hiện bố trí hàng nghìn khẩu pháo dọc biên giới, trong số này, 1.000 khẩu có khả năng bắn tới những khu vực đông dân cư tại thủ đô Seoul của Hàn Quốc với dân số lên tới 25 triệu người.

"Rất khó để xóa bỏ mối đe dọa trước khi những khẩu đội pháo Triều Tiên gây ra thiệt hại đáng kể cho phía nam", David Shear, quan chức quốc phòng cấp cao phụ trách về Đông Á dưới thời tổng thống Mỹ Barack Obama, nói. "Tôi cho rằng thương vong của hàng nghìn đến hàng chục nghìn người là khá nghiêm trọng và đấy chỉ là ở riêng Hàn Quốc, Triều Tiên cũng có thể tấn công cả Nhật Bản nữa".

Nếu Mỹ tấn công phủ đầu nhằm vào các cơ sở vũ khí Triều Tiên, Bình Nhưỡng, với lực lượng truyền thống được đánh giá là không thể so bì với Washington và đồng minh, nhiều khả năng sẽ dùng tới vũ khí hóa học, sinh học hay thậm chí cả vũ khí hạt nhân để đáp trả. Một khi kịch bản trên xảy ra, thiệt hại về người có thể lên tới con số hàng triệu. Đây mới chính là mối nguy hiểm thực sự.

"Nếu Triều Tiên khai hỏa vũ khí hạt nhân, chúng đủ sức hủy diệt nhiều thành phố ở Hàn Quốc và Nhật Bản. Xa hơn, chúng có thể vươn tới cả bờ Tây nước Mỹ hay sâu bên trong đất liền", Hans Kristensen, giám đốc Chương trình Thông tin Hạt nhân thuộc Liên đoàn các Nhà khoa học Mỹ, nhận định.

Theo ông Kristensen, nếu mọi chuyện thuận lợi, chiến dịch tấn công Triều Tiên của Mỹ phải mất ít nhất một tuần mới phát huy hiệu quả.

Và để giành thắng lợi cuối cùng, Mỹ cần ít nhất một tháng, phụ thuộc vào việc các mục tiêu được Triều Tiên bảo vệ tốt đến đâu, theo một cựu quan chức quân sự Mỹ từng phục vụ ở Hàn Quốc và Nhật Bản. "Triều Tiên chắc chắn sẽ đáp trả mạnh mẽ. Thậm chí, chỉ cần họ phát hiện ra dấu hiệu Mỹ đang chuẩn bị cho một cuộc tấn công, họ sẽ bắt đầu hành động", ông này nói.

Sức mạnh kho vũ khí hạt nhân Triều Tiên.

Mặt khác, theo Yun, nếu chiến tranh nổ ra, thiệt hại không chỉ nằm ở con người. "Chúng ta đang nói về Hàn Quốc, nền kinh tế lớn thứ 11 thế giới, Nhật Bản, nền kinh tế lớn thứ ba thế giới và ta đang nói tới những binh sĩ Mỹ đóng quân trên bán đảo Triều Tiên".

"Chương trình nghị sự Tổng thống Donald Trump đề ra sẽ sụp đổ, không thể hoàn thành bất cứ mục tiêu nào. Nó đi ngược lại lợi ích của ông ấy và đó không phải một lựa chọn thực sự", Yun nhấn mạnh.(Vnexpress)
--------------------------

Trump khó bị cản nếu muốn đánh phủ đầu Triều Tiên

Quốc hội Mỹ có ít khả năng cản bước Trump nếu ông quyết tâm tấn công phủ đầu Triều Tiên.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đe dọa trút "lửa giận" lên Triều Tiên nếu Bình Nhưỡng không ngừng đe doạ Mỹ. Câu hỏi đặt ra là tổng thống Mỹ có quyền tự quyết trong việc tấn công phủ đầu Triều Tiên hay không.

Trump "hoàn toàn có thẩm quyền ra lệnh sử dụng vũ khí hạt nhân hoặc vũ khí thường chống lại Triều Tiên", Bruce G. Blair, chuyên gia an ninh hạt nhân tại Đại học Princeton, nói. "Tôi tin rằng cả hai phương án đều đang được chuẩn bị".

Hiến pháp Mỹ cho quốc hội quyền tuyên chiến, nhưng trong thực tế, họ có ít khả năng ngăn chặn tổng thống Mỹ nếu ông quyết tâm tấn công Triều Tiên, theo CNN.

Đó là vì với tư cách tổng tư lệnh, tổng thống Mỹ có thẩm quyền bảo vệ đất nước khỏi những mối đe dọa và trong thực tế, nhánh hành pháp đã sử dụng quyền đó trong một loạt hành động quân sự.

"Hiến pháp cho chính quyền Mỹ quyền hành rất lớn". Roger Zakheim, cựu trợ lý của Ủy ban Vũ trang Hạ viện, nói.

Tuy nhiên, thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Dan Sullivan nói rằng để tấn công phủ đầu Triều Tiên, chính quyền Trump cần có sự chấp thuận của quốc hội. Nghị sĩ đảng Dân chủ Michigan Dan Kildee cho rằng quốc hội nên cân nhắc việc can thiệp vào vấn đề này, vì ông lo ngại rủi ro từ sự thất thường của Trump trong chính sách ngoại giao.

Trong khi đó, Nhà Trắng có cái nhìn khác về vai trò của quốc hội. Chính quyền Trump đã không xin phê chuẩn của quốc hội khi họ không kích căn cứ Syria hồi tháng 4. Phát ngôn viên Nhà Trắng khi đó là Sean Spicer được hỏi liệu Tổng thống có định xin ý kiến quốc hội hay sẽ tự ra quyết định về vấn đề Triều Tiên.

Spicer trả lời rằng quốc hội sẽ được thông báo, nhưng nhấn mạnh rằng Tổng thống sẽ "sử dụng quyền lực theo Điều II của Hiến pháp" - điều quy định về quyền lực của nhánh hành pháp.

Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: Reuters.

Quốc hội Mỹ và Nhà Trắng có thể bất đồng trong cách xác định đâu là mối đe dọa đến an ninh quốc gia của Mỹ. Steve Vladeck, nhà phân tích pháp lý của CNN nói rằng hiến pháp Mỹ phân biệt rõ ràng hành động tấn công quân sự đòi hỏi sự chấp thuận của quốc hội còn hành động phòng thủ quân sự thì không. Tuy nhiên, ranh giới giữa phòng thủ và tấn công rất khó xác định.

Quốc hội đã thông qua một số hạn chế sức mạnh quân sự của tổng thống Mỹ. Đạo luật về Chiến tranh năm 1973 yêu cầu tổng thống Mỹ phải xin phê chuẩn của quốc hội cho bất kỳ cuộc chiến nào kéo dài hơn 60 ngày. Tuy nhiên, 60 ngày có thể là đã quá đủ để xảy ra những diễn biến nghiêm trọng trên thực địa.

Marty Lederman, giáo sư tại Trường Luật Georgetown, lập luận rằng tổng thống cần phải xin ý kiến quốc hội trước khi tấn công Triều Tiên, trừ phi có một mối đe dọa thật sự sắp xảy ra, vì hành động quân sự của Mỹ có thể gây ra xung đột lớn.

CNN cho rằng quốc hội Mỹ có thể có thể làm một số điều để cố gắng cản bước Trump như thông qua lệnh cấm cung cấp tiền cho cuộc tấn công.

Hai nghị sĩ đảng Dân chủ Ted Lieu Massachusetts và Ed Markey hồi tháng một trình dự luật nhằm hạn chế khả năng sử dụng vũ khí hạt nhân của Trump. Họ muốn Trump không thể phát động tấn công hạt nhân khi quốc hội chưa tuyên bố chiến tranh. Dự luật này chưa được thông qua.

Quốc hội cũng có thể thông qua một lệnh cấm hoàn toàn việc tổng thống tự ra quyết định, nhưng chắc chắn nó sẽ bị tổng thống phủ quyết. Các nhà phân tích cũng nhận xét rằng việc đạt được đa số trong quốc hội về vấn đề này rất khó khăn.

"Tôi cho rằng trong lịch sử, chưa khi nào quốc hội có động thái ngăn cản tổng thống thực hiện hành động quân sự trước khi ông ấy muốn làm việc đó. Làm vậy sẽ là chưa từng có tiền lệ", Jennifer Daskal, cựu quan chức Bộ Tư pháp và giáo sư tại Đại học Luật Mỹ, Washington, nói.

Nhưng dù Tổng thống Mỹ Trump và Triều Tiên có những tuyên bố cứng rắn, giới quan sát cho rằng chưa có dấu hiệu cho thấy ông sẵn sàng tấn công phủ đầu Bình Nhưỡng hoặc ngược lại.(Vnexpress)